Reklamy
Artykuł
Tomasz Ciećwierz
Wpływ muzyki na organizm człowieka oraz jej znaczenie dla społeczeństwa
Muzyka ma niepodważalny wpływ na nastrój człowieka. Jej słuchacze intuicyjnie wybierają odpowiednie dla siebie utwory. Odczuwany poziom energii oraz samopoczucie decydują, że ludzie wybierają słuchanie określonej muzyki. Ogromne znaczenie mają także własne preferencje oraz gusta. Muzyka przyczynia się do wyzwolenia określonego stanu emocjonalnego. Oddziałuje na fizjologię oraz psychikę człowieka, dzięki czemu ludzie odczuwają jej wpływ na własny nastrój. Na jej odbiór ma znaczenie również fakt pierwotnego stanu emocjonalnego w jakim znajduje się słuchacz.
Muzyka wpływa na układ krwionośny i oddechowy. Zaobserwowano wzrost częstości uderzeń serca przy słuchaniu muzyki wesołej. Z kolei osoby słuchające smutnych i groźnych utworów, których długość nie przekraczała trzech minut wykazywały różnicę pod względem miar częstości uderzeń serca, oddechu oraz przewodnictwa elektrycznego skóry (Bartlett, 1999 za: Kudlik, Czerniawska, 2011). Świadczy to o odczuwanym poziomie napięcia. Zaobserwowano, że słuchanie smutnej muzyki obniża tętno oraz częstość oddechu.
Głównym fizjologicznym przejawem wpływu muzyki na nastrój jest aktywacja autonomicznego układu nerwowego. Muzyka budzi emocje, które uruchamiane są dzięki jej rytmowi i tempie. To właśnie one wpływają na aktywację autonomicznego układu nerwowego. Ma to wpływ na poziom doznawanego pobudzenia przez człowieka.
Muzyka oddziałuje także na produkcję przez mózg neuroprzekaźników. Wpływa na wydzielanie epinefryny, noradrenaliny, serotoniny, dopaminy (Panksepp i Bernatzky, 2002 za: tamże). Przyczynia się to wydatnie dla naszego nastroju. Badacze twierdzą, że w mózgu istnieją specjalne struktury odpowiedzialne za odbiór muzyki i jej znaczenia. Z kolei reakcja emocjonalna na nią jest efektem współdziałania wielu obszarów. Zaangażowane są ośrodki zainteresowania, emocji, nagrody i motywacji. Różnimy się jako ludzie, stąd też tak odmienna reakcja każdego z nas na muzykę, odmienne gusta słuchaczy.
Głównym powodem, dla którego ludzie słuchają muzyki to dostarczenie sobie przeżyć emocjonalnych. Muzyka wykorzystywana jest również przez słuchających jako środek do regulowania własnego nastroju. Badania pokazują, że doznania muzyczne są niezależne od wykształcenia muzycznego. Zwykli ludzie odbierają i oceniają emocje jakie niesie muzyka tak samo trafnie jak profesjonalni muzycy (Bigand, Poulin-Charronnat, 2006 za: tamże).
Muzyka bardzo często wywołuje wspomnienia i przywołuje określone myśli. Zdarza się, że określony utwór kojarzy się człowiekowi z konkretną sytuacją, którą w życiu przeżył. Może to być np. pierwsza randka, pierwszy taniec czy inne wydarzenie. Słysząc utwór, który kojarzymy z określoną sytuacją możemy doświadczyć wspomnień.
Inną kwestią, która sprawia że ludzie rozkoszują się muzyką są doznania estetyczne. Można podziwiać dany utwór pod względem jego harmonii oraz czystości brzmienia, czego doświadczają osoby z wykształceniem muzycznym lub zagorzali słuchacze. Rozpatrując kwestię upodobań muzycznych należy natomiast zwrócić uwagę na indywidualne preferencje każdego słuchacza. Jedni ludzie będą gustować w muzyce klasycznej, inni z kolei w ostrym rockowym brzmieniu. Dźwięki, które jednych będą zachwycać, dla innych mogą wydać się odrażające i wpływać negatywnie na ich samopoczucie.
Muzyka wpływa również na funkcjonowanie poznawcze. Jej pozytywny wpływ na uczenie się opisuje efekt Mozarta. Badacze Raucher, Shaw i Ky (1993 za: tamże) wykazali, że grupa, która słuchała 10 minutowego fragmentu sonaty D-dur Mozarta uzyskała istotnie wyższe wyniki w zadaniu ze skali mierzącej zdolności czasowo-przestrzenne w porównaniu z grupą relaksującą się analogiczny czas w ciszy. Badanie to dowodzi, że polepszenie wyników uczenia się ma związek nie tyle ze słuchaniem Mozarta, ile z modyfikującym wpływem tej muzyki na nastrój. Tym na co faktycznie wpływa muzyka Mozarta jest poziom pobudzenia oraz nastrój.
Muzyka ma również znaczenie dla kultury. Towarzyszy człowiekowi w zabawie, odpoczynku, jest również elementem ważnych uroczystości organizowanych w życiu społecznym. Jest podziwiana i określana jako sztuka do której należą dzieła klasycznych kompozytorów. Sama w sobie jest ogromnie barwna i różnorodna. Dotyczy to zwłaszcza muzyki rozrywkowej. W społeczeństwie odgrywa znaczącą rolę jako forma artystyczna, która ma wielu odbiorców. Wciąż również rośnie liczba jej nowych twórców, którzy czerpiąc inspiracje na przykładzie już istniejącej muzyki, starają się komponować własną, wzbogacając w ten sposób zasoby, z których będą mogli korzystać przyszli słuchacze.
Muzyka rozrywkowa charakteryzuje się dużą spontanicznością a także wielowymiarowością. Widać to zwłaszcza w różnorodności jej gatunków. Istnieje muzyka rockowa, która podzielona jest na wiele odmian, muzyka elektroniczna która również podlega podziałowi na określone gatunki. Zdarza się, że twórcy łączą ze sobą style muzyczne, aby osiągnąć ciekawszą formę przekazu oraz zyskać oryginalność.
Muzyka rozrywkowa niesie ze sobą ogromny ładunek energii, która jest przekazywana odbiorcom w widoczny sposób na koncertach. Bawiący się pod sceną tłum żywiołowo reaguje na to, co na niej widzi i co z niej słyszy. Imprezy z muzyką rozrywkową dostarczają masę emocji, które wpływają bezpośrednio na nastrój jej członków. Uczestnictwo w nich to również możliwość spotkania ludzi preferujących podobne gusta związane ze słuchaną muzyką, a także doskonała okazja do podtrzymywania i wzmacniania już istniejących kontaktów towarzyskich. Imprezy z muzyką w tle to doskonała okazja do wspólnej zabawy i spędzenia czasu z przyjaciółmi.
Szeroka forma współczesnej muzyki sprawiła, że stała się ona środkiem komunikacji dla wielu subkultur młodzieżowych. Jest fundamentem dla tych grup, nośnikiem ideologii. Młodzież przynależąca do określonej subkultury słucha muzyki, którą ta grupa preferuje. Zdarza się również, że słuchanie muzyki może być motywatorem do wstąpienia w szeregi określonej subkultury. W kręgu grup nieformalnych znajdują się również twórcy muzyki. Komponują ją, by wyrazić siebie oraz dla innych członków danej wspólnoty. Jeżeli subkultura ma charakter dewiacyjny, a wyrażane w twórczości treści oddźwięk negatywny to istnieje duże niebezpieczeństwo, że kontakt z taką muzyką nie przyniesie nic pozytywnego dla członków danej grupy oraz potencjalnych nowych jej przedstawicieli.
Podsumowując można powiedzieć, że w życiu człowieka muzyka odgrywa znaczącą rolę. Budząc emocje i wprawiając w określony nastrój sprawia, że ludzie chętnie jej słuchają. Jest również elementem kultury dostępnym dla szerokiego grona odbiorców. Bogata w swą różnorodność gatunków daje możliwość zaspokojenia indywidualnych gustów każdego człowieka.
Skomentuj artykuł
Zobacz komentarze do tego artykułu
Muzyka wpływa na układ krwionośny i oddechowy. Zaobserwowano wzrost częstości uderzeń serca przy słuchaniu muzyki wesołej. Z kolei osoby słuchające smutnych i groźnych utworów, których długość nie przekraczała trzech minut wykazywały różnicę pod względem miar częstości uderzeń serca, oddechu oraz przewodnictwa elektrycznego skóry (Bartlett, 1999 za: Kudlik, Czerniawska, 2011). Świadczy to o odczuwanym poziomie napięcia. Zaobserwowano, że słuchanie smutnej muzyki obniża tętno oraz częstość oddechu.
Głównym fizjologicznym przejawem wpływu muzyki na nastrój jest aktywacja autonomicznego układu nerwowego. Muzyka budzi emocje, które uruchamiane są dzięki jej rytmowi i tempie. To właśnie one wpływają na aktywację autonomicznego układu nerwowego. Ma to wpływ na poziom doznawanego pobudzenia przez człowieka.
Muzyka oddziałuje także na produkcję przez mózg neuroprzekaźników. Wpływa na wydzielanie epinefryny, noradrenaliny, serotoniny, dopaminy (Panksepp i Bernatzky, 2002 za: tamże). Przyczynia się to wydatnie dla naszego nastroju. Badacze twierdzą, że w mózgu istnieją specjalne struktury odpowiedzialne za odbiór muzyki i jej znaczenia. Z kolei reakcja emocjonalna na nią jest efektem współdziałania wielu obszarów. Zaangażowane są ośrodki zainteresowania, emocji, nagrody i motywacji. Różnimy się jako ludzie, stąd też tak odmienna reakcja każdego z nas na muzykę, odmienne gusta słuchaczy.
Głównym powodem, dla którego ludzie słuchają muzyki to dostarczenie sobie przeżyć emocjonalnych. Muzyka wykorzystywana jest również przez słuchających jako środek do regulowania własnego nastroju. Badania pokazują, że doznania muzyczne są niezależne od wykształcenia muzycznego. Zwykli ludzie odbierają i oceniają emocje jakie niesie muzyka tak samo trafnie jak profesjonalni muzycy (Bigand, Poulin-Charronnat, 2006 za: tamże).
Muzyka bardzo często wywołuje wspomnienia i przywołuje określone myśli. Zdarza się, że określony utwór kojarzy się człowiekowi z konkretną sytuacją, którą w życiu przeżył. Może to być np. pierwsza randka, pierwszy taniec czy inne wydarzenie. Słysząc utwór, który kojarzymy z określoną sytuacją możemy doświadczyć wspomnień.
Inną kwestią, która sprawia że ludzie rozkoszują się muzyką są doznania estetyczne. Można podziwiać dany utwór pod względem jego harmonii oraz czystości brzmienia, czego doświadczają osoby z wykształceniem muzycznym lub zagorzali słuchacze. Rozpatrując kwestię upodobań muzycznych należy natomiast zwrócić uwagę na indywidualne preferencje każdego słuchacza. Jedni ludzie będą gustować w muzyce klasycznej, inni z kolei w ostrym rockowym brzmieniu. Dźwięki, które jednych będą zachwycać, dla innych mogą wydać się odrażające i wpływać negatywnie na ich samopoczucie.
Muzyka wpływa również na funkcjonowanie poznawcze. Jej pozytywny wpływ na uczenie się opisuje efekt Mozarta. Badacze Raucher, Shaw i Ky (1993 za: tamże) wykazali, że grupa, która słuchała 10 minutowego fragmentu sonaty D-dur Mozarta uzyskała istotnie wyższe wyniki w zadaniu ze skali mierzącej zdolności czasowo-przestrzenne w porównaniu z grupą relaksującą się analogiczny czas w ciszy. Badanie to dowodzi, że polepszenie wyników uczenia się ma związek nie tyle ze słuchaniem Mozarta, ile z modyfikującym wpływem tej muzyki na nastrój. Tym na co faktycznie wpływa muzyka Mozarta jest poziom pobudzenia oraz nastrój.
Muzyka ma również znaczenie dla kultury. Towarzyszy człowiekowi w zabawie, odpoczynku, jest również elementem ważnych uroczystości organizowanych w życiu społecznym. Jest podziwiana i określana jako sztuka do której należą dzieła klasycznych kompozytorów. Sama w sobie jest ogromnie barwna i różnorodna. Dotyczy to zwłaszcza muzyki rozrywkowej. W społeczeństwie odgrywa znaczącą rolę jako forma artystyczna, która ma wielu odbiorców. Wciąż również rośnie liczba jej nowych twórców, którzy czerpiąc inspiracje na przykładzie już istniejącej muzyki, starają się komponować własną, wzbogacając w ten sposób zasoby, z których będą mogli korzystać przyszli słuchacze.
Muzyka rozrywkowa charakteryzuje się dużą spontanicznością a także wielowymiarowością. Widać to zwłaszcza w różnorodności jej gatunków. Istnieje muzyka rockowa, która podzielona jest na wiele odmian, muzyka elektroniczna która również podlega podziałowi na określone gatunki. Zdarza się, że twórcy łączą ze sobą style muzyczne, aby osiągnąć ciekawszą formę przekazu oraz zyskać oryginalność.
Muzyka rozrywkowa niesie ze sobą ogromny ładunek energii, która jest przekazywana odbiorcom w widoczny sposób na koncertach. Bawiący się pod sceną tłum żywiołowo reaguje na to, co na niej widzi i co z niej słyszy. Imprezy z muzyką rozrywkową dostarczają masę emocji, które wpływają bezpośrednio na nastrój jej członków. Uczestnictwo w nich to również możliwość spotkania ludzi preferujących podobne gusta związane ze słuchaną muzyką, a także doskonała okazja do podtrzymywania i wzmacniania już istniejących kontaktów towarzyskich. Imprezy z muzyką w tle to doskonała okazja do wspólnej zabawy i spędzenia czasu z przyjaciółmi.
Szeroka forma współczesnej muzyki sprawiła, że stała się ona środkiem komunikacji dla wielu subkultur młodzieżowych. Jest fundamentem dla tych grup, nośnikiem ideologii. Młodzież przynależąca do określonej subkultury słucha muzyki, którą ta grupa preferuje. Zdarza się również, że słuchanie muzyki może być motywatorem do wstąpienia w szeregi określonej subkultury. W kręgu grup nieformalnych znajdują się również twórcy muzyki. Komponują ją, by wyrazić siebie oraz dla innych członków danej wspólnoty. Jeżeli subkultura ma charakter dewiacyjny, a wyrażane w twórczości treści oddźwięk negatywny to istnieje duże niebezpieczeństwo, że kontakt z taką muzyką nie przyniesie nic pozytywnego dla członków danej grupy oraz potencjalnych nowych jej przedstawicieli.
Podsumowując można powiedzieć, że w życiu człowieka muzyka odgrywa znaczącą rolę. Budząc emocje i wprawiając w określony nastrój sprawia, że ludzie chętnie jej słuchają. Jest również elementem kultury dostępnym dla szerokiego grona odbiorców. Bogata w swą różnorodność gatunków daje możliwość zaspokojenia indywidualnych gustów każdego człowieka.
- Autor jest psychologiem, absolwentem Wydziału Psychologii w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie, o specjalności stosowana psychologia społeczna. Interesuje się zjawiskami społecznymi, a także historią myśli psychologicznej. Jest miłośnikiem kina i literatury o tematyce psychologicznej.
Bibliografia
- Kudlik A., Czerniawska E. (2011). Indywidualne oddziaływanie muzyki na człowieka - wpływ muzyki na nastrój W: E. Goryńska, M. Ledzińska, M. Zajenkowski (red.). Nastrój. Modele, geneza, funkcje (str.248-269). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Opublikowano: 2012-02-04
Zobacz komentarze do tego artykułu
RE: Wpływ muzyki na organizm człowieka oraz jej znaczenie dla społeczeństwa
Autor: badanie20122013 Data: 2012-12-08, 18:36:49 OdpowiedzWitam. Ja trochę w innej sprawie. Otóż, chciałabym zaprosić Państwa do wzięcia udziału w prostym, krótkim i anonimowym badaniu. Osoby młode, w średnim wieku, jak i starsze. Bardzo proszę o pomoc. Każda osoba się liczy. To dla mnie bardzo ważne. Wszystkie dane zostaną wykorzystane do celów naukowych.... Czytaj dalej
- Wpływ muzyki na organizm człowieka oraz jej znaczenie dla społeczeństwa - impresja, 2012-02-04, 21:40:58
- RE: Wpływ muzyki na organizm człowieka oraz jej znaczenie dla społeczeństwa - korcelli, 2012-02-05, 14:54:40